ราคาของคำโกหก x Chornobyl

#ราคาของคำโกหก ดู miniseries เรื่อง #Chornobyl (ขอสะกดด้วยตัว O แทนตัว E เพื่อเป็นการสะกดในภาษายูเครน) แล้วรู้สึก "สะพรึงกลัว" มาก ว่าคำโกหก ที่ซ้อนคำโกหก และซ้อนคำโกหก จนความจริงถูกฝังเลือนด้วยคำโกหกที่ทับถมกันจนขุดหาต้นตอไม่เจอ มันมีต้นทุนที่มหาศาลขนาดไหน? จากคำให้การและหลักฐานต่าง ๆ ลงความเห็นว่า คำโกหกของโรงไฟฟ้า Chornobyl เป็นโดมิโน่ตัวแรกที่นำมาซึ่งความล่มสลายของสหภาพโซเวียต อาณาจักรอันกว้างใหญ่ที่ครอบคลุมพื้นที่ของสองทวีป

.

บทเรียนจากการที่ภาครัฐกระทำการปิดหู ปิดปาก ปิดตา ไม่รับฟังความเห็นของประชาชน และไม่เปิดให้ประชาชนรับรู้ความจริง มักจะแลกมาด้วยการลุกฮือ และจบลงด้วย "หายนะ" ทุกครั้ง ด้วยผลลัพธ์ที่ไม่มีฝ่ายไหนเป็นผู้ชนะไปได้ตลอด เห็นได้จากทางการพยายามเกณฑ์คนงานเหมืองไปขุดดินด้วยมือเปล่าโดยไม่ยอมบอกว่าเป็นเรื่องอะไร? โดยบอกว่าเรื่องนั้นพวกคุณไม่จำเป็นต้องรู้ และมีทหารถือปืน พร้อมที่จะใช้ความรุนแรง ก็ไม่สามารถทำให้คนงานเหล่านั้น "อยาก" ที่จะสละชีพเพื่อชาติ หรือ "เชื่อฟัง"​ แต่อย่างใด เห็นได้จากหัวหน้าคนงานพูดว่า "คุณไม่มีกระสุนปืนพอที่จะยิงพวกเราได้ทุกคนหรอกนะ" 

.

อำนาจเป็นสิ่งที่ใช้ไม่ได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด แม้ในสังคมที่รัฐบาลควบคุมทุกอย่างของประชาชนอย่างสหภาพโซเวียต ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มคนที่ไร้การศึกษาอย่างคนงานเหมือง ไม่ว่าจะเป็นนักวิทยาศาสตร์ผู้ชาญฉลาด ไม่ว่าจะเป็นนายทหารหรือข้าราชการชั้นสูงของกองทัพโซเวียตอันเกรียงไกร

.

อำนาจเบ็ดเสร็จไม่สามารถฝังกลบความจริงได้ฉันใดในปี 1986 การใช้อำนาจแบบเดียวกันนั้น ก็ใช้ไม่ได้กับศตวรรษที่ 21 ที่ในเวลาเพียงแค่ไม่ถึงหนึ่งชั่วคน ภูมิทัศน์ของสังคมเปลี่ยนไปอย่างก้าวกระโดด ด้วยการมาของ social media 

.

บาดแผลของ chornobyl ยังทิ้งรอยแผลเป็นไว้กับคนรุ่นปัจจุบัน ไม่ต่างจากบาดแผลของยุคนาซีที่ยังคงเด่นชัดในเยอรมนี ได้แต่หวังว่าคนเราในยุคปัจจุบันจะเรียนรู้จากประวัติศาสตร์ แม้ว่าจะรู้อยู่ลึก ๆ ว่าประวัติศาสตร์จะซ้ำรอยเสมอ และเราจะทำผิดเดิม ๆ ซ้ำไปซ้ำมาเป็นวงจรอุบาทว์

.

ขอไว้อาลัยและสดุดีต่อผู้สละชีพในการป้องกันหายนะของโรงไฟฟ้า Chornobyl ที่เราคงไม่มีวันทราบว่ามีทั้งหมดกี่คนและเป็นใครบ้าง และเหยื่อทั้งทางตรงและทางอ้อม ที่ทนทรมานต่อโรคมะเร็งอันเป็นผลสืบเนื่องจากกัมมันตภาพรังสี ทั้งหมดนี้ เพียงเพราะสหภาพโซเวียตต้องการที่จะฝังกลบโกหกคำโตของตัวเองเอาไว้ในมุมมืดที่สุดของประวัติศาสตร์