เรียนภาษาเยอรมันกับ Murakami (๓): Kapitel 2 - Yesterday

Chapter 1 - Drive my car

2. Yesterday

บทนี้ เป็น service ของแฟน The Beatles สี่เต่าทอง โดยเฮียมู นำเอาเนื้อเพลงนี้ มาเป็นตัวเดินเรื่อง โดยผูกเข้ากับเนื้อเพลงสำเนียงคันไซ (ซึ่งส่วนตัวนึกไม่ออกว่ามันจะฟังออกมาเป็นแบบไหน?)

Seite 49

Der Einzige, der den Beatles-Song „Yesterday“ jemals mit einem japanischen Text (dazu noch im Kansai-Dialekt) verstehen hat, war - soweit ich weiß - ein Typ namens Kitaru.

เท่าที่ผมรู้ มีเพียงคนคนเดียวที่ใส่เนื้อร้องภาษาญี่ปุ่นให้เพลง Yesterday ของ The Beatles (และเป็นเนื้อเพลงสำเนียงคันไซ) คือผู้ชายที่ชื่อว่าคิตะรุ

Er pflegte ihn in der Badewanne zu schmettern.

เขามักจะร้องเพลงนี้เสียงดังเวลาอาบน้ำ

„Das Gestern/ Das Vorgestern von morgen ist/ Und weil ja morgen vorgestern ist …“ 

„เมื่อวานนี้คือ/เมื่อวานซืนของพรุ่งนี้ พรุ่งนี้ของเมื่อวานซืน“

เชื่อว่าทุกท่านคงจะพอมีเพื่อนหรือคนรู้จัก ที่โดยรวมมีภาพลักษณ์ดูดี  อาจจะไม่ได้รูปหล่อหรือสวยหมดจด แต่จะเป็นจุดสนใจเมื่อพบเห็น สิ่งเหล่านี้ กลับอันตรธานไป ในเสี้ยววินาที เมื่อเขาหรือเธอเริ่มอ้าปากพูด ลักษณะแบบนี้ คือตัวเอกของบทนี้ค่ะ

Seite 59

Auch wenn man nicht behaupten konnte, dass Kitaru besonders gut aussah, hatte er doch regelmäßige, recht feine Züge. 

คิตะรุเองแม้ไม่อาจเรียกได้ว่าเป็นคนรูปหล่อ แต่หน้าตาก็ดูได้รูปหมดจด

Er war schlank und nicht groß, seine Frisur und seine Kleidung hatten einen lässigen Schick. 

ถึงไม่สูง แต่รูปร่างผอมปราดเปรียว ทั้งทรงผมและเสื้อผ้าดูเรียบง่ายอย่างมีสไตล์

Solange er den Mund hielt, wirkte er wie ein sensibler, wohlerzogener Stadtjunge. 

ตราบเท่าที่เขาไม่ปริปาก ก็พอจะมองออกได้ว่าเป็นเด็กหนุ่มเมืองกรุงที่ได้รับการเลี้ยงดูมาอย่างดี

Die beiden gaben ein hübsches Paar ab. 

ถ้ายืนข้าง ๆ กับแฟนสาวคงเป็นคู่ที่เหมาะสมกันอย่างมาก

Seine Züge wirkten vielleicht ingesamt etwas zu zart, 

แต่ถ้าจะให้พูดถึงข้อเสีย ก็คงเป็นที่ใบหน้าของเขาดูอ่อนโยนอย่างผู้ดี

sodass der Eindruck entstehen konnte, es mangele ihm an Individualität und Durchsetzungsvermögen. 

อาจจะทำให้เกิดภาพลักษณ์ว่า ผู้ชายคนนี้คงไม่ค่อยมีความคิดความอ่านเป็นของตัวเองก็เป็นได้

Doch sobald er den Mund aufmachte, 

แต่ทันทีที่เขาเปิดปากพูด

stützte dieser erste Eindruck in sich zusammen 

ภาพลักษณ์ภายนอกเหล่านี้ก็พังทลายลง

wie eine Sandburg unter den Pfoten eines verspielten Labradors. 

เหมือนปราสาททรายที่โดนสุนัขลาบราดอร์รีทรีฟเวอร์แรงเยอะเหยียบย่ำ

Sein starker Kansai-Dialekt und seine hohe, durchdringende Stimme verschreckten so manchen. 

สำเนียงคันไซที่เปล่งออกมาด้วยเสียงแหลมสูงของเขาทำให้ผู้คนรอบข้างรู้สึกประหลาดใจ

Die Diskrepanz zu seiner äußeren Erscheinung war einfach zu extrem. 

ไม่เข้ากับภาพลักษณ์ภายนอกอย่างยิ่ง

Diese Kluft hatte mich anfangs auch bestürzt. 

ทำให้แม้แต่ผมเองก็งงงวยอยู่มากในตอนแรก

ตอนนี้ทำให้ฝ้ายนึกถึงบทสนทนาระหว่าง Neo กับ Oracle ใน The Matrix ที่ว่า 

"การตัดสินใจนั้น มันเกิดขึ้นมานานแล้ว ตอนนี้คุณหาคำตอบว่าทำไมคุณถึงตัดสินใจแบบนั้น?" 

"Because you didn't come here to make the choice. You've already made it. You're here to try to understand why you made it."

Seite 67

Ich verließ das Café und machte mich auf dem Weg zum Bahnhof. 

ผมออกจากร้านกาแฟแล้วเดินมุ่งหน้าสู่สถานีรถไฟ

Unterwegs grübelte ich darüber nach, was ich da eigentlich tat. 

พลางถามตัวเองว่า ผมกำลังทำอะไรอยู่

Es war ein weiteres meiner Probleme, dass ich immer über Gründe nachgrübelte, auch wenn alles längst entschieden war.

ทุกครั้งที่ตัดสินใจอะไรไปแล้ว ผมมักจะคิดวนเวียนซ้ำซากว่าทำไมมันถึงกลายเป็นแบบนั้น และนั่นเป็นปัญหาที่ผมกำลังเผชิญอยู่อีกอย่างหนึ่ง

บทนี้ฝ้ายชอบการอุปมาเปรียบเทียบการเติบโตเป็นผู้ใหญ่กับ "วงปีของต้นไม้" คนเราจะแข็งแกร่งและเผชิญปัญหาได้ดีขึ้น หากมีบททดสอบเข้ามา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องใด ๆ ก็ตาม สิ่งสำคัญที่ต้องก้าวข้ามผ่านเรื่องเหล่านี้ไป คือ "การวางใจ" ให้ถูก ว่ามันจะผ่านไป ซึ่งจะผ่านไปแบบที่เราได้ประโยชน์ หากเราสามารถเรียนรู้จากมันได้ 

นอกจากนี้ มีการพูดถึงขนม Baumkuchen ซึ่งเป็นขนมขึ้นชื่อของญี่ปุ่น แต่รากศัพท์หรือชื่อของขนมนี้ คือ ภาษาเยอรมัน (Baum = ต้นไม้ และ Kuchen = ขนมเค้ก) เท่าที่อ่านจาก wikipedia ขนมเค้กต้นไม้นี้ มีที่มาจากฮังการี แล้วค่อย ๆ ถูกนำเข้ามาในเยอรมนี เพื่อเป็นขนมหวานที่ใช้เฉลิมฉลองในงานแต่งงาน วิธีการทำอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรถูกพบที่อิตาลีในปี 1426 เจ้าขนมตัวนี้ ก็ได้ข้ามน้ำ ข้ามทะเล ข้ามทวีป ไปแพร่หลายที่ญี่ปุ่น เนื่องจากชาวเยอรมันชื่อ Karl Joseph Wilhelm Juchheim ได้นำสูตรขนมชนิดนี้ไปเผยแพร่ จนเป็นที่นิยมและกลายเป็นขนมชั้นสูงชนิดหนึ่งของญี่ปุ่นค่ะ

Seite 69

„Ist das schwer für dich?“, fragte sie.

„พอเป็นแบบนี้มันลำบากไหม“ เธอถาม

„Ist was schwer für mich?“

„พอเป็นแบบนี้“ 

„Erst zu zweit zu sein und dann plötzlich allein.“

„ก็เหมือนก่อนเคยมีกันสองคน แต่จู่ ๆ ตอนนี้ต้องอยู่คนเดียว“

„Manchmal“, gab ich zu.

„ก็บางครั้ง“ ผมพูดจากใจจริง

„Aber es ist besser, in der Jugend schlechte Erfahrungen zu machen und einsam zu sein. 

„แต่ว่ามันก็ดีกว่านะ กับการมีประสบการณ์แย่ ๆ และการเผชิญความเหงาโดดเดี่ยวในช่วงวัยรุ่น

Das gehört zum Erwachsenwerden.“

มันเป็นส่วนหนึ่งของการเติบโตเป็นผู้ใหญ่“

„Meinst du?“

„เธอคิดอย่างนั้นเหรอ“

„Wie Bäume harte Winter überstehen müssen, um groß und kräftig zu werden. 

„ก็เหมือนกับที่ต้นไม้จะแข็งแรงและเติบโตได้ จำเป็นต้องผ่านฤดูหนาวอันโหดร้าย

Wenn das Klima immer mild und heiter ist, entwickeln sie keine Jahresringe.“ 

ถ้าเป็นสภาพอากาศอบอุ่นสบายตลอดเวลา เส้นวงปีจะไม่ขึ้นด้วยใช่ไหม“

Ich versuchte mir vorzustellen, dass ich Jahresringe in mir hätte. 

ผมพยายามจินตนาการไปถึง เส้นวงปีภายในตัวผม

Aber ich sah nur die Überreste des Baumkuchens von vor drei Tagen vor mir. 

แต่สิ่งที่ผมพอจะนึกออก มีเพียงแต่เค้ก Baumkuchen ที่กินเหลือเมื่อสามวันก่อน

Als ich das sagte, lachte sie.

พอผมบอกเธอแบบนี้ เธอก็หัวเราะ

„Wahrscheinlich braucht man als Mensch wirklich solche Zeiten“, sagte ich. 

„ผมเห็นด้วยว่าคนเราอาจจำเป็นต้องมีช่วงเวลาแบบนั้นในชีวิต“ ผมพูด

„Es wäre nur besser, wenn man wüsste, dass sie auch irgendwann zu Ende gehen.“

„มันจะดีขึ้นไปอีก ถ้าเรารู้ว่าสักวันมันจะสิ้นสุดลง“

บทนี้เป็นการพูดถึงการ "ตามหาตัวตน" ของมนุษย์ 
สำหรับบางคนอาจจะต้องใช้เวลาทั้งชีวิต เพื่อตามหา บางสิ่ง หรือ บางคน ที่ขาดหายไป 
ซึ่งเป็นที่คาดหวังได้ว่า บนเส้นทางตามหาตัวตนนี้ ผู้ค้นหาจะต้องเผชิญกับทั้งความสุขและความทุกข์ เสียงหัวเราะและคราบน้ำตา ซึ่งคุ้มค่าต่อการค้นพบชิ้นส่วนที่หายไป
หากแต่การตามหานี้แทบจะเป็นไปไม่ได้เลย ถ้าเราไม่รู้ด้วยซ้ำว่ากำลังตามหาอะไรอยู่?

Seite 72

„Kitaru ist, glaube ich, ernsthaft auf der Suche nach etwas“, fuhr ich fort. 

„คิตะรุคงกำลังตามหาบางสิ่งอย่างจริงจัง“ ผมพูดต่อ

„Er sucht auf seine eigene Weise und in seinem eigenen Tempo - und wahrscheinlich anders als normale Leute. 

„ด้วยวิธีการของเขา ซึ่งแตกต่างจากคนทั่วไป

Aber er hat noch nicht begriffen, was es ist, das er sucht. 

แต่ว่าเขาเองอาจจะยังไม่รู้ตัวเองด้วยซ้ำว่ากำลังตามหาอะไรอยู่

Deshalb kommt er nicht richtig voran. 

เพราะอย่างนั้นเขาจึงไม่สามารถพาตัวเองไปข้างหน้าได้

Nicht genau zu wissen, was man sucht, kann die Suche ungemein erschweren.“

และยิ่งถ้าเราไม่รู้ว่ากำลังตามหาอะไรอยู่ การตามหายิ่งเป็นเรื่องที่ยากมากทีเดียว“

Seite 85

Doch rückblickend ist es vor allem meine Einsamkeit, an die ich mich erinnere. 

แต่เมื่อย้อนกลับไปนึกถึงเรื่องราวที่ผ่านมาโดยเฉพาะการอยู่เพียงลำพัง

Mit zwanzig hatte ich keine Freundin, um meinen Körper und mein Herz zu wärmen, 

ตอนอายุยี่สิบ ผมไม่มีคนรักคอยให้ความอบอุ่นต่อร่างกายและหัวใจ

und keine Freunde, um ihnen selbiges auszuschütten. 

หรือไม่มีแม้แต่เพื่อนให้ระบายความในใจ

Ich wusste nicht, was ich mit mir und meiner Zeit anfangen sollte, und hatte keine Vision für meine Zukunft. 

ผมนึกไม่ออกว่าควรใช้ชีวิตในแต่ละวันอย่างไร แม้แต่ภาพอนาคตที่ฝันถึงก็ไม่มี

Für gewöhnlich schloss ich mich ein, und mitunter redete ich eine ganze Woche lang mit keiner Menschenseele. 

ผมไม่เปิดใจและเอาแต่อยู่ในโลกของตัวเอง ผมไม่พูดกับใครเลยราวหนึ่งสัปดาห์

Dieses Leben führte ich etwa ein Jahr lang. 

ปล่อยให้ตัวเองมีชีวิตแบบนั้นต่อเนื่องไปเป็นปี

Es war ein sehr langes Jahr. 

มันช่างเป็นเวลาที่ยาวนาน

Vielleicht kam diese Zeit einem harten Winter gleich, der wertvolle Jahresringe in mir hinterließ. Ich weiß es nicht.

ผมบอกไม่ได้ว่ามันคือช่วงเวลาฤดูหนาวที่มีค่าต่อการเติบโตของเส้นวงปีในตัวผมรึเปล่า

Damals hatte auch ich das Gefühl, jede Nacht durch ein Bullauge auf einen Mond aus Eis zu blicken. 

ในตอนนั้น ผมรู้สึกราวกับว่าทุกค่ำคืนตัวผมจะเฝ้ามองพระจันทร์น้ำแข็งจากกระจกกลมบนเรือ

Einen zwanzig Zentimeter dicken, hart gefrorenen, transparenten Mond. 

พระจันทร์ซึ่งโปร่งใส หนายี่สิบเซนต์ และเยือกเย็น

Doch niemand war bei mir. 

โดยที่ข้างกายผมไม่มีใครสักคน

Ich musste ihm allein betrachten, ohne seine Schönheit und Kälte mit jemandem teilen zu können.

ผมมองพระจันทร์เพียงลำพัง ไม่สามารถแบ่งปันความงดงามอันเยือกเย็นของมันกับใครได้

„Das Gestern/ Das Vorgestern von morgen ist/ Und weil ja morgen vorgestern ist …“ 

„เมื่อวานนี้คือ/เมื่อวานซืนของพรุ่งนี้ พรุ่งนี้ของเมื่อวานซืน“


Chapter 3 - Das eigenständige Organ